BIESZCZADY - propozycje szlaków


* szlak czerwony ze Smereka do Brzegów (5h 45min)
* szlak czerwony z Brzegów do Smereka (4h 50min)
* szlak żółty z Wetliny (2h)
* szlak żółty z Przełęczy Wyżnej (1h)
* szlak żółty z Zatwarnicy (2h 30min)
* szlak czarny z Wetlinki (1h 45min)
* szlak czarny z Bacówki PTTK Jaworzec (3h)
Połonina Wetlińska jest najczęściej odwiedzanym miejscem w Bieszczadach i ciągnie się od wsi Smerek do Brzegów Górnych. Przejście jej w całości oznacza pokonanie 16 km i zdobycie 6 punktów kulminacyjnych, wliczając szczyt Smerek. Najwyższy wierzchołek - Osadzki Wierch charakteryzuje się skalistą granią w przeciwieństwie do reszty łagodnej połoniny. Z wierzchołka można podziwiać Połoninę Caryńską oraz pasmo Tarnicy, a w oddali również ukraińskie grzbiety. 

* szlak czerwony ze Smereka (4h 45min)
* szlak czerwony z Brzegów (1h 30min)
* szlak żółty+czerwony z Wetliny (4h)
* szlak żółty z Przełęczy Wyżnej (1h)
* szlak żółty+czerwony z Zatwarnicy (4h 30min)
* szlak czarny+żółty z Wetlinki (1h 45min)
* szlak czarny+czerwony z Bacówki PTTK Jaworzec (5h)
Schron Chatka Puchatka 2 na Połoninie Wetlińskiej powstał w miejscu dawnego schroniska. Obiekt nie oferuje noclegów, ale wewnątrz można usiąść w przyjemnych warunkach, a drewniany budynek nie kłóci się z górską estetyką. Można odpocząć również na zewnątrz i podziwiać cudowne wschody i zachody słońca oraz bogatą panoramę Bieszczad.

* szlak czerwony ze Smereka (2h 30min)
* szlak żółty+czerwony z Wetliny (2h 20min)
* szlak żółty+czerwony z Zatwarnicy (2h 50min)
* szlak czarny+czerwony z Bacówki PTTK Jaworzec (3h 20min)
Smerek ma dwa wierzchołki, oddzielone od siebie trawiastym obniżeniem, jednak tylko ten niższy jest udostępniony dla turystów. Znajduje się na nim żelazny krzyż, który zastąpił swojego poprzednika w 2018 roku, dla uczczenia setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Ze szczytu możemy obserwować rozległą panoramę Połoniny Wetlińskiej, pasma granicznego, Pasma Łopiennika, Wysokiego Działu, a także miejscowości Wetlinę oraz Smerek.

* szlak czerwony z Brzegów do Ustrzyk Górnych (3h 45min)
* szlak czerwony z Ustrzyk Górnych do Brzegów (3h 15min)
* szlak zielony z Przełęczy Wyżniańskiej (1h)
* szlak żółty+zielony z Bereżek (3h)
Połonina Caryńska ze względu na centralne położenie jest jednym z najbardziej widokowych grzbietów w Bieszczadach. Masyw posiada cztery szczyty, choć tylko dwa są udostępnione dla turystów. Panorama z połoniny obejmuje Wielką Rawkę, Połoninę Wetlińską oraz grupę Tarnicy. Przy dobrej przejrzystości powietrza można również zobaczyć odległe ukraińskie Gorgany, a nawet Tatry. Jesienią grzbiet połoniny delikatnie faluje na wietrze, a traworośla przybierają złoto-brązowy kolor.

* szlak czerwony z Wołosatego (2h 30min)
Szlak czerwony prowadzący z Wołosatego jest szeroką drogą jezdną najpierw asfaltową, później żwirową. Początkowe widoki sukcesywnie zastępuje las, a wędrówka jest nieco nużąca. Przełęcz natomiast jest widokowa - możemy obserwować dzikie tereny Kińczyka wraz z połoniną oraz granicę państwa. Miejsce warto odwiedzić przy okazji dłuższej wędrówki.

* szlak czerwony z Wołosatego (3h)
* szlak niebieski+czerwony z Wołosatego (4h)
* szlak czerwony z Ustrzyk Górnych (5h)
Rozsypaniec znajduje się paśmie połonin, nieopodal wyższego Halicza. Swą nazwę zawdzięcza licznym, rozsypanym po jego zboczach skałom i jest również doskonałym punktem widokowym na grupę Tarnicy oraz Bieszczady Ukraińskie. Obowiązkowy szczyt podczas wycieczki na Tarnicę i Halicz.

Halicz - 1333m n.p.m
* szlak czerwony z Wołosatego (3h 30 min)
* szlak niebieski+czerwony z Wołosatego (3h 30 min)
* szlak czerwony z Ustrzyk Górnych (4h 30 min)
Halicz jest trzecią pod względem wysokości górą w Bieszczadach. W partiach szczytowych znajdują się liczne wychodnie i rumowiska skalne, natomiast na samym wierzchołku usytuowany jest metalowy krzyż. Halicz znany jest z dookolnej panoramy, a pogłoski mówią, że w pogodną noc ze szczytu można dostrzec nawet światła Lwowa.

* szlak czerwony+żółty z Wołosatego (6h)
* szlak niebieski+żółty z Wołosatego (2h 15min)
* szlak czerwony+żółty z Ustrzyk Górnych (3h 15min)
* szlak niebieski+żółty z Widełek (5h 15min)
Najwyższy szczyt w polskich Bieszczadach jest jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc w paśmie. Na szczycie stoi charakterystyczny metalowy krzyż, a dokolna panorama sięga nawet po ukraińskie Gorgany, czy polskie Tatry. Na wierzchołku znajduje się sporo ławek do odpoczynku, a całość kopuły szczytowej otoczona jest drewnianymi barierkami, celem ochrony przyrody Bieszczadzkiego Parku Narodowego.

* szlak czerwony z Ustrzyk Górnych (3h)
* szlak niebieski+czerwony z Wołosatego (6h)
* szlak niebieski+czerwony z Widełek (5h 15min)
Grzbiet Szerokiego Wierchu ma cztery kulminacje, a najwyższą z nich jest Tarniczka. Masyw ciągnie się od Ustrzyk Górnych aż do Tarnicy, a połonina zachwyca widokami oraz szumem traw. Masyw może być zarówno celem, jak i trasą na wyższe kulminacje Bieszczad. Zdecydowanie mniej uczęszczany od sąsiedniej Tarnicy czy Bukowego Berda.

* szlak czerwony z Ustrzyk Górnych (3h 15min)
* szlak niebieski z Wołosatego (2h 15min)
* szlak niebieski z Widełek (4h 45min)
* szlak żółty+niebieski z Mucznego (3h 30min)
Przełęcz Goprowska wzięła swoją nazwę od dyżurki GOPR, działającej tu w sezonie letnim do 2010 roku, a co ciekawe owa dyżurka mieściła się w namiocie. Siodełko znajduje się pomiędzy masywem Krzemienia, Tarnicy i Szerokiego Wierchu, i jest świetnym punktem widokowym na wspomniane szczyty. Nieopodal przełęczy usytuowana jest wiata Bieszczadzkiego Parku Narodowego z dostępem do źródła wody.

* szlak czerwony z Ustrzyk Górnych (3h 30min)
* szlak niebieski z Wołosatego (2h 30min)
* szlak niebieski z Widełek (4h 30min)
* szlak żółty+niebieski z Mucznego (3h 15min)
Niegdyś szlak prowadził ścisłym grzbietem Krzemienia, jednak został zlikwidowany przez Bieszczadzki Park Narodowy ze względu na niszczenie unikalnej przyrody przez turystów. Nazwa szczytu pochodzi od słowa "grzebień" ze względu na liczne wychodnie skalne na grani, tworzące właśnie kształt grzebienia. Krzemień jest świetnym punktem widokowym na grupę Tarnicy oraz Bukowe Berdo.

* szlak czerwony z Ustrzyk Górnych (3h 35min)
* szlak niebieski z Widełek (4h 20min)
* szlak żółty+niebieski z Mucznego (3h)
Bukowe Berdo, nazywane także Połoniną Dźwiniacką charakteryzuje się licznymi piaskowcowymi skałkami oraz niespotykaną krzewiastą odmianą jarzębiny. Połonina najpiękniej wygląda jesienią, kiedy trawy przybierają złote barwy, a wiatr przynosi kojący szum. Grzbiet połoniny rozciąga się na długości około 2,5 km i posiada trzy kulminacje - Szołtynię, Połoninę Dźwiniacką oraz Bukowe Berdo. Po prawej stronie grzbietu zobaczymy pasmo graniczne, Tarnicę oraz Szeroki Wierch, po lewej liczne łańcuchy ukraińskie, natomiast z tyłu Połoninę Caryńską i Wetlińską.

Jeleniowaty - 907m n.p.m.
* ścieżka czerwona z Mucznego (30min)
Jeleniowaty to niewysoki grzbiet w okolicy Mucznego, na którym w 2020 roku została udostępniona stalowo-drewniana wieża widokowa. Dzięki konstrukcji na zalesionym wierzchołku możemy obserwować rozległą panoramę. Szlak przebiega dość stromo przez las, jednak zdecydowanie warto zdobyć ten niepozorny szczyt.

* ścieżka zielona z Tarnawy Wyżnej (45min)
W Tarnawie dostępne są dwa torfowiska - na prawo od parkingu mniejsze, które zwiedzamy po drewnianych pomostach, natomiast większe usytuowane jest 300m na lewo za rzędem drzew. Mniejszy płat jest porośnięty tylko w kilku procentach drzewami, więc można z niego podziwiać panoramę od Halicza przez Kopę Bukowską, Krzemień po Bukowe Berdo. Większe torfowisko znajduje się po drugiej stronie łąki, oddzielone niewielkim potokiem. Jest ono w znacznym stopniu pokryte sosnowym borem bagiennym oraz posiada bogatą florę torfowiskową. W Tarnawie możemy doświadczyć kontaktu z naturą oraz zaznać ciszy. 

* ścieżka zielona z Tarnawy Niżnej (1h)
* ścieżka żółta z Tarnawy Niżnej (2h 30min)
Dźwiniacz przestał istnieć w 1946 roku w ramach oczyszczania pasa granicznego. Mieszkańców wysiedlono do ZSRR, zabudowania zniszczono, a resztę dopełnił czas oraz przyroda. Obecnie na miejscu znajdują się dwa cmentarze – młodszy oddalony jest 200 metrów od starszego, natomiast stamtąd można jeszcze pójść dalej i odwiedzić torfowisko. Jest ono jednym z pięciu torfowisk na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego i nie ma możliwości poruszania się po nim jak w Tarnawie. Ścieżka doprowadza do punktu widokowego, skąd wrócić musimy tą samą drogą.

* ścieżka zielona z Bukowca (3h 15min)
Worek Bieszczadzki to najdalej wysunięty na południowy-wschód fragment Polski. Kiedyś nie prowadził tu żaden szlak, jednak w 2006 roku udostępniono go turystycznie, wyznaczając ścieżkę historyczno-przyrodniczą do źródeł Sanu, która jest wspaniałą podróżą do przeszłości w najodleglejszy zakątek Bieszczadów. Szlak zaczyna się na parkingu w Bukowcu, prowadzi przez Beniową, obok Grobowca Hrabiny i przez wzgórze Wierszyk, z którego możemy podziwiać panoramę na wieś Sianki. Źródło Sanu jest tylko umownym punktem, bo istnieje inne wyżej położone, nieopodal znajduje się ukraiński obelisk oraz granica państwa.

Bacówka PTTK Jaworzec - 583m n.p.m.
* szlak czarny z Jaworzca (15min)
Zapomniana bacówka o niezapomnianym klimacie - tak schronisko opisuje gospodarz. Obiekt znajduje się na terenie nieistniejącej wsi Jaworzec i został zbudowany w latach 1974–1976. Bacówka dysponuje 24 miejscami noclegowymi, wyposażona jest w węzeł sanitarny oraz bufet, natomiast nie jest zelektryfikowana, więc po zmroku uruchamiany jest agregat prądotwórczy. W to miejsce przyciąga malownicze położenie w dolinie Wetliny oraz otaczająca przyroda i klimat Bieszczad.

* szlak zielony z Wetliny (2h 30min)
* szlak żółty z Przełęczy Wyżnej (1h)
* szlak zielony z Przełęczy Wyżniańskiej (2h 15min)
Dział jest grzbietem ciągnącym się aż 7 km na wysokości około 1100m n.p.m., a szlak prowadzi przez polany, które czasem przecinają niewielkie skupiska drzew. Wędrówce towarzyszą widoki na pasmo graniczne oraz Połoninę Wetlińską i Caryńską, a ścieżka nie jest licznie uczęszczana. 

* szlak zielony z Przełęczy Wyżniańskiej (15min)
Bacówka pod Małą Rawką powstała w 1979 roku, posiada 27 miejsc noclegowych, jadalnię, bufet oraz pole biwakowe. Bezpośrednio dojedziemy tu szeroką drogą z Przełęczy Wyżniańskiej, a spacerowi towarzyszą niesamowite widoki. Wokół rozciągają się polany, rosną pojedyncze jarzębiny, natomiast przy bacówce urzęduje kocur.

Mała Rawka - 1272m n.p.m.
* szlak zielony z Przełęczy Wyżniańskiej (1h 15min)
* szlak zielony z Wetliny przez Dział (3h 30min)
* szlak niebieski+żółty z Ustrzyk Górnych (3h 50min)
Mała Rawka jest częstym wyborem turystów ze względu na bliskie położenie bacówki. Oddalona zaledwie o kilometr od Wielkiej Rawki, a przełęcz je oddzielająca porasta najwyżej położony w Bieszczadach las. Wierzchołek jest widokowy, a podziwianiu panoramy sprzyjają drewniane ławki, na których można odpocząć.

Wielka Rawka- 1307m n.p.m. 
* szlak niebieski z Ustrzyk Górnych (3h 30min)
* szlak zielony+żółty z Przełęczy Wyżniańskiej (1h 30min)
* szlak zielony+żółty z Wetliny przez Dział (3h 45min)
Szczyt jest znakomitym punktem widokowym, a niewielka połonina na jego wierzchołku jest zachowana w najbardziej naturalnym stanie w całych Bieszczadach. Wierzchołek jest odsłonięty i oferuje panoramę na Polskę, Ukrainę i Słowację, a nieopodal szczytu znajduje się betonowy słup, będący punktem geodezyjnym. 

* szlak niebieski z Ustrzyk Górnych (4h 15min)
* szlak zielony+żółty+niebieski z Przełęczy Wyżniańskiej (2h 20min)
Krzemieniec, znany również pod nazwą Kremenaros jest jednym z sześciu polskich trójstyków, znajdując się na granicy Polski, Słowacji i Ukrainy. Wierzchołek Krzemieńca jest zalesiony, więc nie uświadczymy na nim widoków, natomiast 200 metrów poniżej znajduje się granitowy słup, wskazujący punkt styku terytoriów państw i parków narodowych. Po każdej stronie obelisku znajduje się godło państwa oraz nazwa w ichniejszym języku. Poza trójstykiem znajduje się tu także kapsuła czasu, którą można otworzyć dopiero 28 maja 2031r.  

* szlak niebieski z Ustrzyk Górnych (8h 30min)
* szlak żółty z Wetliny (3h 30min)
* szlak zielony+żółty z Wetliny (3h 15min)
* szlak czerwony ze Smereka (6h 45min)
* szlak czerwony z Cisnej (6h 40min)
Riaba Skała to szczyt graniczny, a nieopodal wierzchołka znajduje się platforma, pozwalająca na obserwację łańcuchów górskich Ukrainy i Słowacji - dolinę potoku Hlboky oraz grzbiet Wielkiego Bukowca. Panorama jest niesamowita, a miejsce dzikie i kameralne. Na mapach oraz tabliczce szczytowej widnieje zniekształcona nazwa Rabia Skała.

* szlak żółty z Wetliny (3h)
* szlak zielony+żółty z Wetliny (2h 45min)
Paportna to mniej znany szczyt w Bieszczadach, który jest świetnym punktem widokowym, a do tego kameralnym. Choć jego zbocza są gęsto pokryte bukowym lasem, to na wierzchołku znajduje się niewielka polana, gdzie wśród źdźbeł trawy można podziwiać zachody słońca. Choć wystawa jest głównie na stronę zachodnią, to zdecydowanie warto odkryć to miejsce.

* szlak żółty+czerwony z Wetliny (7h)
* szlak czerwony ze Smereka (3h 15min)
* szlak żółty+czerwony z Przysłupu (2h 5min)
* szlak czerwony z Cisnej (3h 10min)
Okrąglik jest granicznym szczytem i jednocześnie węzłem szlaków. Na wierzchołku nie uświadczymy widoków, gdyż jest gęsto porośnięty lasem, natomiast około 900 metrów na zachód, na szlaku czerwonym znajduje się klimatyczna polana i nietuzinkowy widok. Okolica jest również rzadziej odwiedzana niż popularne połoniny, miejsce raczej dla koneserów długich wędrówek aniżeli łowców panoram.

* szlak żółty+czerwony z Wetliny (7h 25min)
* szlak czerwony ze Smereka (3h 40min)
* szlak żółty z Przysłupu (1h 45min)
* szlak czerwony z Cisnej (2h 50min)
Jasło znajduje się na terenie gminy Cisna, a szczyt rozpoznamy po usytuowanej tam wieży geodezyjnej. Zbocza góry pokryte są lasami bukowo-jodłowymi, natomiast polany w partiach szczytowych powstały na skutek działalności człowieka. Właśnie dzięki nim możemy obserwować dookolną panoramę, także na Słowację. Wierzchołek nie należy do tłumnie odwiedzanych.

Bacówka pod Honem - 657m n.p.m.
* szlak czerwony z Cisnej (30min)
* ścieżka zielona z Cisnej (30min)
Bacówka jest jednym z jedenastu obiektów powstałych zgodnie z projektem Edwarda Moskały. Jej położenie nieopodal Cisnej czyni ją chętnie odwiedzaną, jednak miejsce nie jest ani widokowe, ani bogate krajobrazowo. Schronisko funkcjonuje od 1986 roku, dysponuje 46-oma miejscami noclegowymi, posiada węzeł sanitarny oraz jadalnię z bufetem. Bacówka jest punktem wypadowym do wycieczek w Pasmo Graniczne, Masyw Łopiennika, czy Pasmo Chryszczatej.

* szlak czerwony z Duszatyna (1h 25min)
W Bieszczadach Niskich przy czerwonym szlaku na Chryszczatą, w głębi lasu schowane są Jeziorka Duszatyńskie. Powstały one w 1907 roku kiedy po długotrwałych opadach warstwy skalne wraz z ziemią i lasem runęły do potoku Olchowatego i zatamowały odpływ wody. Jeziorka objęte są rezerwatem przyrody „Zwiezło” i choć początkowo wytworzyły się 3 zbiorniki, to obecnie istnieją tylko dwa. Trzeci, najmniejszy został osuszony w celu odłowienia pstrągów. Jeziorka można odwiedzić przy okazji wędrówki na Chryszczatą, ale mogą również stanowić cel sam w sobie, a głęboka zieleń tafli wody w połączeniu z lasem tworzą przyjemny dla oka obrazek.

Chryszczata - 998m n.p.m.
* szlak czerwony z Duszatyna (2h 30min)
* szlak czerwony z Cisnej (6h 25min)
* ścieżka żółta z Rabe (1h 40min)
Chryszczata jest szczytem w paśmie Wołosania, zwieńczona betonowym obeliskiem osnowy geodezyjnej z czasów zaborów. Na zachodnich stokach Chryszczatej znajduje się rezerwat przyrody „Zwiezło”, obejmujący Jeziorka Duszatyńskie. Wierzchołek jest gęsto porośnięty lasem, miejsce zdecydowanie dla koneserów bieszczadzkiej przyrody i głuszy.

* szlak zielony z Roztok Górnych (40min)
* szlak czerwony z Cisnej (4h 10min)
Przełęcz znajduje się na granicy polsko-słowackiej, a od Roztok prowadzi na nią droga asfaltowa. Powstała jako międzynarodowa turystyczna trasa rowerowa, jeszcze przed Schengen, natomiast dawniej przez przełęcz wiódł główny szlak handlowy, łączący Węgry z Małopolską. Do 21 grudnia 2007 istniało tu turystyczne przejście graniczne Roztoki Górne - Ruské, teraz pozostała tylko przyroda i panorama na słowackie Bieszczady.

Hyrlata - 1103m n.p.m.
* szlak zielony z Roztok Górnych (1h 50min)
* szlak zielony z Żubraczy (2h)
Hyrlata to jedno z miejsc w Bieszczadach, gdzie można wędrować w całkowitej samotności, a większym prawdopodobieństwem jest spotkać niedźwiedzia niż człowieka. Stoki niemal całkowicie porośnięte są bukowym lasem, natomiast szczyt jest trawiasty, dzięki czemu można obserwować zachodnią część Bieszczadów, a także Tatry. Cały masyw Hyrlatej znajduje się na obszarze Ciśniańsko-Wetlińskiego Parku Krajobrazowego.

* ścieżka zielona z Maniowa (2h)
Trasa Doliną Balnicy ma długość około 6 kilometrów i prowadzi do końcowej stacji kolejki wąskotorowej. Czas przejścia do granicy to około 2,5 godziny w jedną stronę, jednak można uskutecznić spacer tylko do nieistniejącej wsi Balnica. Powstała ona w roku 1549, w 1921 zamieszkiwało ją 470 mieszkańców w 75 domostwach i nikt wtedy nie podejrzewał, że 24 lata później zostanie całkowicie wysiedlona. Na całej swojej długości szlak prowadzi szeroką szutrową drogą praktycznie po równym terenie, co doskonale nadaje mu spacerowy charakter.

* szlak zielony z Łupkowa (1h 20min)
* szlak czerwony/niebieski z Przełęczy Radoszyckiej (1h 30min)
Przełęcz sama w sobie nie jest szczególnie ładna ani widokowa, natomiast jest ważnym punktem geograficznym, oddzielając Bieszczady od Beskidu Niskiego, a także Karpaty Wschodnie od Zachodnich. Sławę przyniósł jej również tunel kolejowy o długości 416 metrów, przebiegający tuż pod nią i będący częścią Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej ukończonej w 1874 roku. W 1915 roku tunel został wysadzony i odbudowany dopiero po wojnie.

* szlak niebieski z Łupkowa (40min)
Do schroniska o unikalnej nazwie możemy dotrzeć szeroką drogą szutrową. Drewniany budynek położony jest w klimatycznym otoczeniu, wewnątrz również można odpocząć lub po prostu zwiedzić chatę. Schronisko w Łupkowie jest oryginalne na swój sposób, jego specyficzny charakter pozostawiam indywidualnej ocenie.

Chata Socjologa - 890m n.p.m.
* szlak niebieski z Dwernika (45min)
Drewniana chata studencka mieszcząca 30 osób została wzniesiona na szczycie pasma Otryt. W 1973 roku zbudowało ją środowisko studenckie skupione głównie wokół Instytutu Socjologii UW, skąd pochodzi jej nazwa. Z przyczyn ideowych w chacie nie ma prądu, bieżącej wody, gazu, w pobliżu znajdują się dwa źródełka. W 2003 roku obiekt spłonął, ale już w 2004 ponownie oddano do użytku nowe, większe schronisko. Klimatyczna chata w klimatycznym miejscu.




* źródłem czasów przejścia jest mapa wydawnictwa WIT




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz